صفرتاصد پرورش مرغ گوشتی

و تولید جوجه گوشتی

نحوه پرورش جوجه گوشتی و شرایط پرورش مرغ گوشتی

چکیده

پرورش جوجه گوشتی و مرغ گوشتی یک تجارت سودمند است. برای راه‌اندازی مزارع جوجه‌ گوشتی شما باید به دنبال جوجه‌های باشید که درزمان کوتاهی گوشت زیادی تولید می‌کنند. در این راه باید عوامل محیطی و بهداشتی را نیز رعایت کنید، تا جوجه‌ها را از دست ندهید. در این مقاله ما بررسی کامل پرورش مرغ گوشتی پرداخته‌ایم. برای شروع لازم است بدانیم اصلا به چه مرغی، مرغ گوشتی گفته می‌شود. پس اگر علاقمند به این حوزه هستید، با ما در این مقاله همراه شوید.

جوجه گوشتی چیست؟

جوجه های گوشتی، جوجه‌های هستند که برای تولید گوشت مرغ برای مصرف‏‌کننده تولید می‌شود. مرغ‌های گوشتی اصلاح نژادی هستند که برای رشد سریع طراحی شده‌‏ و در مزارع کارخانه‌‏ای در سراسر جهان استفاده می‌شوند. اکثر این جوجه‎‎‎‌‌ها در سن بین چهار تا شش هفتگی به وزن کشتار می‌رسند. در این بین نژادهای هم هستند که رشد کندتری دارند و در سن تقریبی ۱۴ هفتگی به سن کشتار می‌رسند.

خصوصیات مرغ‌های گوشتی

بطور کل مرغ‎‌های گوشتی دارای پرهای سفید و پوست مایل به زرد هستند. رشد اینگونه مرغ‌ها سریع است، و معمولا از ۳۸ روزگی به بعد آماده کشتار می‌شوند. به علاوه این جوجه مرغ‌ها توانایی تولید گوشت زیاد را دارند. مثلا در نمونه مرغ گوشتی راس گوشت سینه این پرنده زیاد است.

مرغ ماشینی چیست؟

مرغ ماشینی در واقع همان جوجه‌ای است که در فضای بسته و دور از محیط باز و آفتاب رشد پیدا می‌کند. در واقع مرغ ماشینی همان مرغ گوشتی است که به دلیل اینکه تخم‌ها در دستگاه انکوباتور آماده بیرون آمدن از تخم می‌شوند به آنها مرغ ماشینی می‌گویند. این جوجه‌ها به دور از مادر خود در فضای بسته رشد پیدا می‌کنند. به همین دلیل در لفظ عامیانه به جوجه ماشینی مصطلح شده است.

تولید تجاری مرغ‌های گوشتی

جوجه‌های گوشتی استاندارد در سوله‌های بزرگ و با نور غیرطبیعی رشد می‌کنند. این مرغ‌‌ها برای تولید  و راندمان خوراک بالا پرورش داده می‌شوند. به دلیل رشد سریع آنها شرایط خوراک و رسیدگی آنها بسیار مهم است، در غیر اینصورت گله دچار بیماری و مرگ‌ومیر می‌شود.

استفاده از ویتامین‌ها، موادمعدنی و پرویبیوتیک و پروبیوتیک در پرورش مرغ گوشتی به سلامت حیوان کمک می‌کند.

اصول پرورش مرغ گوشتی

بطور کل هفت مرحله برای رساندن مرغ به مصرف کننده وجود دارد:

• گله پرورش دهنده (Breeder flock)
  • مزرعه نیمچه جوجه (Pullet farm)
  • سالن پرورش مرغ مادر (Breeder house)
  • جوجه کشی (Hatchery)
  • مزرعه جوجه‎‌های گوشتی (Broiler farm)
  • تولید و فرآوری (Processing/further-processing)
  • توزیع (Distribution)

فرآیند تولید جوجه گوشتی با گله‌های پرورش دهنده (The breeder flocks) اجداد آنها آغاز می شود. مرغ‌های گوشتی مولد (The breeder flocks) تا زمان بلوغ در فارم پرورش رشد می‌یابند تا زمانی که تخم‌ها بارور شوند. نیمچه جوجه ها (Pullet) از تخم‌های بیرون آمده جوجه‌ریزی (Hatch) می‌شوند و به خانه‌های پرورش (Breeder house) فرستاده می‌شوند. در این مرحله تخم‌های نیمچه جوجه‌ها (پولت‌ها) را پس از تخمگذاری به جوجه‌کشی ارسال می‌کنند.
پس از یک زمان کوتاه جوجه‌های تازه از تخم درآمده به مزارع جوجه‌کشی (یا همان مرغداری‌ها) ارسال می‌شود. در مرغداری‌ها، جوجه‌های گوشتی طبق استانداردهای شرکت‎ توسط کارگران پرورش می‌دهند. پس از آنکه این جوجه‌ها به وزن فرآوری شده رسیدند، به کارخانه‌های تولیدی (processing plants) ارسال می‌شوند. محصول نهایی مرغ گوشتی به مراکز توزیع ارسال می‌شوند و در نهایت به مشتریان فروخته می‌شود. البته در برخی از کشورها در سالن مرغداری گوشتی جوجه‌ریزی انجام می‌شود. این روش کمک می‌کند که استرس کمتری به جوجه وارد شود و در نتیجه دستگاه گوارش سالم‌تری داشته باشد.

بهترین نژاد مرغ گوشتی

همانطور که قبلا گفتیم جوجه گوشتی نوعی مرغ است که شما به طور خاص به منظور تولید گوشت پرورش می‌دهید. برخی از نژادهای جوجه‌های گوشتی تجاری در سن چهار هفتگی به وزن کشتار می‌رسند. همچنین، نژادهای دیگری از جوجه‌های گوشتی وجود دارند که ممکن است تا ۱۴ هفته طول بکشد تا به وزن کشتار برسند. در ایران از چهار نژاد آرین، کاب، راس و پلاس برای تولید مرغ گوشتی پرداخته می شود.

نکات خرید جوجه یک روزه گوشتی

کیفیت جوجه یک روزه برای مرغداران بسیار مهم است. چرا که کیفیت خوب جوجه بر عملکرد بهتر  و کاهش ضرر و زیان برای مرغدار اثر می‌گذارد. از عوامل مهم که بر کیفیت جوجه تاثیر می گذارد؛ می‌توان مزرعه پرورش‌دهنده، حمل و نقل، مراحل پذیرش جوجه و … است.
برای خرید جوجه یک روزه گوشتی به عنوان یک مرغدار به نکات زیر توجه کنید:

• از کیفیت منبع خرید جوجه‌کشی مطمئن باشید

  حتما یک مرکز ثبت شده با مجوز باشد. همچنین به پیشینه کاری این مزارع توجه کنید. اینکه سابقه خوبی در این زمینه در بین مشتریان خود داشته باشند.

  • به نژاد مرغ توجه کنید

  اینکه آیا این نژاد برای منطقه ای که شما آنها را پرورش می‌دهید مناسب است یا نه؟ همچنین به این نکته نیز توجه کنید که آیا با سیستم پرورش شما سازگار است یا نه؟

  • توجه به قیمت

  
  جوجه با قیمت مناسب تهیه کنید. هزینه خرید جوجه ده درصد هزینه‎های تولید است. به همین دلیل ممکن است هرچند کم بر روی سود شما تاثیر بگذارد. اما به این نکته نیز توجه کنید، که کیفیت جوجه ارجحیت به قیمت آن دارد. پس به هر قیمتی جوجه تهیه نکنید.

دوره پرورش مرغ گوشتی

برای پرورش مرغ گوشتی، حدود ۱۵ روز زمان برای آماده سازی و پاکسازی سالن برای جوجه‌ریزی انجام می‎شود. هر دوره پرورش مرغ گوشتی، به نژاد و خصوصیات مرغ گوشتی ممکن است کمی با هم متفاوت باشد. بطور کل از ۴۳ روزگی به بعد می‌توان مرغ را کشتار کرد. با این احتساب در طول یک سال می توان بین ۴ تا ۵ دفعه جوجه ریزی انجام داد. اگر هر بار ۲۰هزار قطعه جوجه ریزی شود، در پایان حدود ۴۵ هزار کیلوگرم مرغ آماده کشتار ۴۰ تن کود تولید می شود.

سالن پرورش مرغ گوشتی برای داشتن یک پرورش مطلوب

شرایط نگهداری و رفاه جوجه‌ها در مرغداری‌ها بسیار مهم است. با انجام کارهای زیر می توانید، شرایط پرورش آنها را بهبود داده و مرغ‌های سالمتری را پرورش دهید:

مدیریت تراکم گله مرغ گوشتی

تراکم فضا را کاهش دهید. فضای کافی برای فعالیت پرندگان بسیار مهم است. اصولا تراکم گله با توجه با ظرفیت جوجه‌ریزی برای هر مترمربع در حدود ۱۲ – ۱۰ قطعه است.

مدیریت نور گله جوجه گوشتی

نورپردازی در مرغداری برای داشتن یک گله سالم بسیار مهم است. نور نه تنها از طریق چشم، بلکه از فرق سر (the top of the skull) جوجه‌ها، غده صنوبری (the pineal gland) و همچنین غده هیپوفیز (the pituitary gland) نزدیک هیپوتالاموس در جوجه‌ها نفوذ می‌کند. این جریان موجب تحریک تولید ملاتونین می‌شود، که ریتم مناسب روزانه را ایجاد می‌کند.
بر همین اساس سیستم نوردهی در مرغداری‌ها بسیار مهم است. برای داشتن کارایی مناسب رعایت برخی نکات زیر در خصوص نصب لامپ در مرغداری‌ها عبارتند از:

• فاصله بین لامپ‌ها باید سه دوم (۱½)، برابر فاصله لامپ تا سطح مرغداری باشد.
  • بازتابنده (reflector) تمیز شدت نور را روی پرنده و خوراک آن تا۵۰ درصد افزایش می‌دهد.
  • حتما لامپ‌ها را هر دو هفته یکبار تمیز کنید. لامپ‌های تمیز ۳٫۱نوردهی بهتری از لامپ‌های کثیف دارند.
  • از بازتابنده‌های مخروطی شکل استفاده نکنید، زیرا آنها پرتوهای نور را محدود به ناحیه‌ای خاص می کند.
  • در فارم‌های بدون قفس لامپ‌ها در ارتفاع ۷ تا ۸ اینچ قرار می‌گیرند، در حالی که در فارم‌های با قفس در راهرو نگهداری می‌شوند.
  • از آویزان کردن لامپ با طناب اجتناب کنید.
  • پرتو نور بطور کل باید به گونه‌ای باشد که روی دان و روی پرندگان قرار گیرد.
  از طرفی دیگر چرخه روز و شب برای پرندگان مهم است، چرا که سیستم ایمنی، سرعت رشد و هورمون‌های تولیدمثل را تحریک می‌کند.این ماجرا، باعث بهبود سلامت، وضعیت ایمنی، تحرک و هوشیاری می شود. با توجه به شرایط پرورش، وزن گیری جوجه ها و مدیریت سالن ساعات و روزهای خاموشی می تواند افزایش و یا کاهش یابد. در زیر می توانید اصول نوردهی در طول پرورش را مشاهده فرمایید:

مدیریت سیستم تهویه مرغداری

تهویه سالن های مرغداری برای پرورش مرغ بسیار حائز اهمیت است. چرا که تهویه اصولی نه تنها باعث تمیزی و پاک کردن می‌شود، بلکه دما، رطوبت هوا را نیز مطلوب می‌کند. دمای مطلوب باعث می‌شود تا پرندگان علاوه بر استنشاق اکسیژن برای زنده ماندن، دمای بدن خود را نیز حفظ کنند.

مدیریت دما مرغداری

همچنین توجه به موارد زیر در هفته اول پرورش حائز اهمیت است:

• دمای سالن هنگام ورود جوجه ها باید در ارتفاع ۱۵ سانتیمتری از کف بستر ۳۱-۳۲ درجه سانتیگراد باشد.
  • سیستم گرمایشی سالن باید حداقل ۲۴ الی ۴۸ ساعت قبل از ورود جوجه ها به سالن روشن باشد.
  • ثبت دمای سالن جوجه‌کشیروزانه باید ۴ بار ( هر ۶ ساعت یکبار) انجام گیرد.
  • دمای مطلوب باید در سطح بستر اندازه گیری شود و این میزان در۲۴ ساعت اول پرورش۳۱-۳۲ درجه سانتیگراد درسطح بستر و ۲۸ درجه سانتی گراد در عمق بستر می باشد.

در زیر ما جدول دمای سالن جوجه گوشتی را برای شما قرار داده‌ایم:

توجه: این دماها، دماهای توصیه شده هستند و در صورت لزوم باید با شرایط محلی سازگار شوند.

مدیریت رطوبت مرغداری گوشتی

رطوبت نسبی سالن در لحظه ورود جوجه به سالن تا هفته اول به شکل زیر است:

• میزان رطوبت نسبی در ۳ روز اول پرورش باید۵۵-۷۰ درصدباشد.
  • ۲۴ ساعت قبل از جوجه ریزی و ۷۲ ساعت بعد از جوجه ریزی با پاشش آب بر روی دیوارهای جانبی و حاشیه بیرونی گارد کناری، ابتدا و انتهای سالن رطوبت سازی انجام گیرد.
• جهت ثبت و اطلاع از درصد رطوبت داشتن یک رطوبت سنج در سالن الزامی می‌باشد.
  • اندازه‌گیری رطوبت نسبی هوا صبح ها یک ساعت قبل ازطلوع آفتاب و نوبت بعدی عصرها انجام گیرد.

فضای لازم برای پرورش مرغ گوشتی – محاسبه تراکم گله

این میزان به سن جوجه فرق می‌کند. معمولا مرغداران در ابتدا یک بخش سالن را در نظر می‌گیرند و کم کم از فضای بیشتر سالن استفاده می‌کنند. همچنین تراکم در متر مربع بستگی به شرایط داخلی آشیانه از قبیل تهویه – درجه حرارت – میزان دانخوری و آبخوری دارد. در حال حاضر حداکثر تراکم در شرایط مطلوب ۳۴ کیلوگرم وزن زنده بر مترمربع است. بطور کل بهتر است برای هر مترمربع در حدود ۱۰ تا ۱۲ قطعه جوجه در نظر بگیرید.

روش‌های تغذیه مرغ گوشتی

پرهزینه‌ترین بخش پرورش طیور، بحث تغذیه آنهاست. اینکه با کمترین خوراک سالمترین گله در کنار رشد مناسب مرغ‌ها به پردازیم. ما در این مورد قبلا در مقاله خوراک دام و طیور به آن پرداخته ایم که بهترین بازدهی را داشته باشیم.

بهداشت و جدول واکسیناسیون مرغ گوشتی

از دیگران مواردی که بسیار اهمیت دارد، توجه به واکسیناسیون پرندگان برای تقویت ایمنی بدن آنها است. واکسیناسیون روی کیفیت گوشت مرغ تاثیری ندارد، و از آنجایی که در اوایل دوره پرورش نیز زده می‌‍شود، همان ابتدا جذب بدن پرنده شده، و سپس دفع می‌شود. در نتیجه هیچ تاثیری روی گوشت مرغ برای مصرف کننده ندارد. اما از اثرات مثبت واکسن، مرگ و میر گله و شیوع بیماری را در پرندگان به شدت کاهش می‌دهد. این مورد نه تنها از خسارات‌های احتمالی برای مرغدارن جلوگیری می‌کند، بلکه در زمان شیوع بیماری‌های مشترک بین انسان و پرنده (همچون آنفولانزای مرغی) بسیار حائز اهمیت است. چرا که واکسیناسیون از آلوده شدن گوشت مرغ به این نوع بیماری‌ها جلوگیری می کند.

برنامه واکسیناسیون در مناطق مختلف جغرافیایی بسته به درگیری و شیوع بیماری‌ها می‌تواند متفاوت باشد. بطور کل مرغداران میزان عیار آنتی بادی مادری را بررسی کرده و بیماری های شایع در هر منطقه را در نظر می گیرند و براساس آن برنامه واکسیناسیون را می گذارند. بطور مثال در منطقه مازندران به دلیل شیوع بیشتر بیماری‌های نیوکاسل و برونشیت برنامه واکسیناسیون پیشنهادی به شرح زیر است:

سوالات متداول درباره پرورش جوجه گوشتی

برای شروع و آشنایی بیشتر برای پرورش طیور از کجا شروع کنیم؟

در مقاله‌ای کامل ما به سوالات متداول در زمینه پرورش مرغ تخمگذار و جوجه گوشتی پرداخته‌ایم. در این مقاله به بیش از ۳۰ سوال درباره پرورش طیور، بیماری‌ها و شرایط رشد به همراه جواب کامل هر سوال پرداخته شده است

جدول وزن جوجه گوشتی در طول دوره چقدر است؟

در مرغداری ها همیشه رشد وزن جوجه‌ گوشتی با استفاد از سرانه مصرف دان جوجه گوشتی و یا جدول خوراک مرغ گوشتی بررسی می‌شود. این جداول مصرف روزانه، مصرف تجمعی، و وزن جوجه گوشتی به کیلوگرم یا گرم بیان می‎شود. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود، اینکه این جدول وزن جوجه گوشتی به چه عواملی بستگی دارد؟
در شرایط محیطی مناسب و نبود بیماری در گله، با فرض اینکه واکسیناسیون و دیگر عوامل محیطی مناسب باشد، وزن جوجه گوشتی به سویه و خوراک متفاوت است. تمامی سویه‌های گوشتی در کاتالوگ وزن‌گیری را اعلام می‌کنند. شرکت‌های تولیدکننده خوراک بسته به نژاد دان مصرفی تولید کرده و جدول مصرف روزانه و خوراک دان خود را معرفی می کنند. در زیر ما جدول وزن‌ گیری مرغ گوشتی از هفته اول تا زمان کشتار مرغ گوشتی با مصرف دان شرکت جهان کاوه را در اختیار شما قرار داده‌ایم:

روش مصرف دان مرغ گوشتی به چه صورت است؟

سرانه مصرف دان مرغ گوشتی، یکی از سوالات متداول علاقمندان به صنعت پرورش جوجه گوشتی است. عواملی همچون نژاد جوجه‌گوشتی، سن جوجه و نوع دان مصرفی بر میزان دان مصرفی موثر است. اهمیت این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که ۷۰ درصد هزینه‌های تولید مرغ، خوراک مصرفی آن است.

دلایل استفاده از جدول وزن جوجه گوشتی در طول دوره چیست؟

دلایل استفاد از جدول وزن جوجه گوشتی در طول دوره به شرح زیر است:

• برای پیگیری پیشرفت مرغداران که به عنوان یک عامل معتدل برای دستیابی به هدف
  • کاهش هدر رفت خوراک– استفاده از جدول وزن گیری مرغ گوشتی نشان می‌دهد که چه زمانی جوجه مرغ بیش از حد یا کم تغذیه کرده است.
  • بررسی عملکرد خوراک مرغ گوشتی– در صورت عملکرد ضعیف باید دلیل آن بررسی شود. عواملی همچون، دما، ساعت خاموشی، بیماری و …باعث نتیجه نامطلوب در گله مرغ گوشتی می‌شود.

همچنین جدول وزن جوجه گوشتی در طول دوره به مرغداران کمک می‌کند تا آنها باید بتوانند به سوالات زیر پاسخ دهند:

• جوجه های گوشتی قبل از رسیدن به وزن بازار چه مقدار خوراک نیاز دارند؟
  • مقدار کل خوراک مورد نیاز برای تغذیه جوجه‌های گوشتی تا زمان بلوغ چقدر است؟
  • مقدار کل خوراک مصرفی جوجه گوشتی در هفته چقدر است؟
  • سرعت رشد جوجه های گوشتی چقدر است؟
  • میانگین وزن یک جوجه گوشتی در هر هفته چقدر است؟

میانگین وزن مرغ گوشتی چقدر است؟

معمولا این مرغ‌ها در اروپا و آمریکا در وزن بین ۲ کیلوگرم تا ۲٫۵ کیلوگرم و در ایران در وزن ۳ کیلوگرم به فروش می‌رسد. از دلایل این اختلاف وزن در هنگام فروش، سلیقه عمومی مردم در مصرف گوشت مرغ است. مردم ایران تمایل به خرید مرغ با وزن بیشتر را دارند.

مرغ گوشتی چند روزه بزرگ می‌شود و برای کشتار مناسب است؟

همانطور که قبل‌تر بیان شد، بسته به وزن مناسب برای بازار در کشورهای مختلف و نوع سویه مرغ گوشتی این میزان متفاوت باشد. بطور مثال در ایران معمولا سن ۳۸ روزگی به بعد فروش مرغ گوشتی آغاز می‎شود. مورد مهمی که در اینجا باید به آن توجه کنید، اینکه به هر قیمتی سعی بر رساندن وزن جوجه گوشتی به وزن بازار نداشته باشید. چرا که در نهایت ممکن است ضریب تبدیل خوراک شما ضعیف و در واقع پرورش مرغ برای شما مقرون به صرفه نباشد. توجه به نژاد انتخابی، شرایط محیطی مناسب، شرایط بازار و شرایط گله مرغ می‌تواند سن کشتار متفاوت باشد.

مرغ گوشتی را کجا بفروشیم؟

اگر تولید مرغ گوشتی دارید، نگران فروش آن نباشید. گوشت مرغ یکی از محبوب‌ترین گوشت‌ها در ایران و کل دنیا است. اگر مرغداری شما کوچک است، حتی می‌توانید در بازار محلی مرغ‌های خود را بکشید. در غیر اینصورت واسطه‌های هر منطقه و یا کشتارگاه‌ها خریدار مرغ تولیدی شما خواهند بود. همچنین با جستجو در اینترنت می‌توانید برخی از این خریداران را پیدا کنید