آشنایی با بیماری های مرغ و روش های درمان سنتی

آشنایی با بیماری های مرغ و روش های درمان سنتی

مرغ­ها جزء مهم­ترین حیوانات برای ما هستند. بخشی از چرخه تغذیه انسان توسط مرغ­ها تامین می شود و سالم بودن آن­ها، اهمیت بالایی دارد. آشنایی با بیماری های مرغ و روش های درمان سنتی، راهی برای افزایش سطح سلامت این پرنده است.

از آنجا که در مرغداری­ها، گله­ های مرغ به شکل متراکمی پرورش داده می­شوند، بیماری به سرعت بین آن­ها سرایت می­کند. در نتیجه آمار تلفات، میزان ضرر و در نهایت قیمت مرغ، بالا می­روند.

برای جلوگیری از این اتفاقات، باید بیماری­های مرغ را شناخته و بهترین روش درمان را بررسی کنیم. البته همیشه پیشگیری، بهتر از درمان است. در زمینه پرورش مرغ باید پرورش دهنده با بیماری های مهم و نحوه درمان آنها آشنایی داشته باشد.

با ما همراه باشید تا در این مقاله از وب سایت چیکن دیوایس با بیماری های رایج در بین طیور و راهکار درمان آنها آشنا شوید. مطالب مرتبط

بیماری های مرغ آنفولانزا

آشنایی با بیماری­های مرغ و روش­های درمان سنتی آن­ها را با شایع ترین بیماری در میان مرغ­ها شروع می­کنیم. آنفولانزای مرغی، بیماری خطرناکی است که احتمال سرایت آن به انسان هم وجود دارد. این بیماری در پاییز و زمستان به اوج خود می­رسد و در صورت ابتلا، بخش بزرگ یا همه گله را درگیر می­کند.

از آنجا که آمار تلفات مرغ­های مبتلا به آنفولانزا بالا است، باید بلافاصله مرغ­های بیمار را از گله جدا کنید. همچنین عامل بروز این بیماری، ویروس می باشد و در زمان بیماری دارو نمی­تواند تاثیر چندانی بگذارد. برای درمان بهتر است که محیط مرغ را کاملا تمیز و ضد عفونی کرده و رطوبت و میزان جریان هوا را کنترل کنید. نور کافی نیز می­تواند در بهبود حال مرغ بیمار، اثر گذار باشد.

در صورت تلف شدن مرغ، آن را در چاه تلفات دفن کرده و مراقب باشید که ویروس به محیط و سایر مرغ­ها سرایت نکند.

برای پیشگری از ابتلای مرغ به آنفولانزای مرغی، واکسن­های تزریقی و خوراکی تهیه شده اند. توصیه می کنیم که پیش از شروع فصل سرما، مرغ­ها را واکسینه نمایید.

مهمترین علائم بیماری در مرغ کدامند؟

علائمی همانند کم تحرکی، بی اشتهایی، مشکلات تنفسی، خس خس سینه، تنفس با دهان باز، ژولیدگی پرها، افتادگی بال ها، کز کردگی، اسهال سفید یا سبز، ترشحات بد بو، تورم صورت، اختلالات عصبی مثل دور خود پیچیدن و … ، فلج شدن، لرزش و هر نوع علامت غیر طبیعی دیگر نشان دهنده بیماری بوده و باید سریعا برای درمان آن اقدام کرد.

ایا بیماری مرغ به انسان هم سرایت میکند؟

بیماری هایی نظیر سالمونلوز، آنفولانزای طیور و برخی باکتری های عامل بیماری طیور میتوانند انسان ها را آلوده کنند. ولی شدت این بیماری ها در انسان ضعیف بوده و آنچنان خطرناک نیستند. به هر حال در زمان مواجه شدن با مرغ بیمار باید اصول بهداشتی را رعایت کرد.

آیا میتوان از تخم و گوشت مرغ بیمار خورد؟

خیر مصرف تخم و گوشت مرغ بیمار توصیه نمیشود چون میتواند باعث مسمومیت غذایی و مشکلات گوارشی شود.

زخم کف پای مرغ

یکی دیگر از مشکلاتی که به جان مرغ­ها می­افتد، زخم شدن کف پای این پرندگان است. پرورش دهندگان تازه کار بدون آشنایی با بیماری های مرغ، با این مشکل مواجه می­شوند.

بعضی پرورش دهندگان برای راحت تر شدن کار و کم کردن هزینه ها، کف سالن را با مواد سختی مثل آسفالت یا سیمان می­پوشانند. وزن مرغ­ها با افزایش سن، بیشتر می­شود. در نتیجه راه رفتن بر روی این محیط­های سخت و خشک، زخم شدن پاهای مرغ را به دنبال دارد.

لازمه ی آشنایی با بیماری­های مرغ و روش­های درمان سنتی آن­ها، عمل کردن به توصیه ها است. در درجه اول، کف سالن مرغداری را با مواد نرم پوشش دهید.

اگر کف پاهای مرغ­های شما زخم شده و آسیب دیده، سالن را تمیز کرده و سپس کف آن را خاک اره، پودر کاغذ، پوشال نرم یا کاه بپوشانید.

بیماری های مرغ برونشیت

برونشیت یکی از بیماری­های مشترک انسان و پرندگان است. مرغداران زیادی از ابتلای مرغ­هایشان به این بیماری شکایت دارند. از آنجا که برونشیت، روی تخم­گذاری مرغ نیز تاثیر می­گذارد، باید خیلی سریع آن را شناسایی و مرغ بیمار را تیمار کنید. زیرا مرغ تخم گذار با ابتلا به برونشیت، نمی­تواند تخم بگذارد.

برای آشنایی با بیماری های مرغ و روش های درمان سنتی آن از جمله برونشیت، باید به علائمی که مرغ نشان می­دهد، توجه کنید.

علائم مرغی که به برونشیت مبتلا شده است، شامل موارد زیر می­شود. عطسه، سرفه، آبریزش بینی، خس خس، خرو پف ، تورم پلک و ترشح اشک از چشم، شایع ترین نشانه هایی هستند که مرغ بروز می­دهد.

در صورتی که این نشانه ها را دیدید، محل زندگی مرغ را تمیز کرده و با آب گرم، بشویید. به جای آب آشامیدنی، شربت عسل و آبلیمو تهیه کنید و اجازه بدهید تا از این محلول بنوشند. برای تهیه این شربت، عسل و آبلیمو را به نسبت مساوی در آب جوشیده خنک شده ریخته و به خوبی مخلوط کنید.

یکی دیگر از روش هایی که به کار شما می­ آید، خوراندن مولتی ویتامین به مرغ است. قرص مولتی ویتامین را در آب آشامیدنی مرغ بریزید. این کار به بهبود سریع­تر مرغ،  کمک می­کند.

برونشیت مثل آنفولانزا، بیماری مخصوص فصول سرد سال است. برای پیشگیری از ابتلای مرغ­ها به برونشیت، آن­ها را در تابستان واکسینه نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد واکسینه مرغ ها مقاله کنترل بیماری ها در مرغ بومی را مطالعه بفرمایید.

بیماری برفک

مهم­ترین نکته در آشنایی با بیماری­های مرغ و روش­های درمان سنتی، کنترل بهداشت محل زندگی پرنده است. کثیف بودن محل زندگی، غذا یا آب آشامیدنی مرغ، احتمال بروز انواع بیماری­ها از جمله برفک را افزایش می­دهند.

بعضی افراد به واسطه اصراف نکردن، غذای مانده و فاسد را به مرغ­ها می­دهند. باکتری­هایی که در غذای فاسد وجود دارند، وارد خون مرغ شده و آن را بیمار می­کنند.

برفک یکی از بیماری­های شایعی است که در میان مرغ­های خانگی و صنعتی دیده می­شود. عامل بروز این بیماری، باکتری­های قارچی موجود در آب یا غذای مرغ هستند.

در صورت ابتلای پرنده به بیماری برفک، لکه ­های کوچک سفیدی روی گردن و بدن مرغ پدیدار می­شوند. اگر این لکه­ ها را نادیده بگیرید، بیماری پیشرفت کرده و کم­ کم پرهای مرغ می­شکنند.

پس از مشاهده علائم بیماری برفک، مرغ مبتلا را جدا کنید. محل زندگی مرغ را بشویید و بدن آن را با محلول ضد قارچ ضد عفونی کنید.

با رعایت بهداشت محل زندگی پرنده و شست و شوی مرتب آن، بیماری رفع می­شود. البته فراموش نکنید که پس از حمام دادن مرغ، پرهایش را با سشوار خشک کنید تا به بیماری جدیدی مبتلا نشود.

عفونت کیسه زرد

مورد بعدی که در آشنایی با بیماری­های مرغ و روش­های درمان سنتی ذکر می­کنیم، به جوجه های تازه متولد شده ارتباط دارد. جوجه ­هایی که به تازگی سر از تخم درآورده و بدن آن­ها متورم و کبود هست، به بیماری عفونت بند ناف مبتلا شده ­اند.

این بیماری، سیستم ایمنی جوجه­ ها را تحت تاثیر قرار داده و به شدت آن را تضعیف می کند. در نتیجه احتمال مبتلا شدن به سایر بیماری­ها افزایش پیدا می­کند.

قبل از هرکاری جوجه بیمار را از سایر جوجه­ ها جدا کنید تا جلوی ابتلای بقیه را بگیرید. و اگر نه مشکل شما چند برابر می­شود. احتمال درمان این بیماری در جوجه­ کم هست. با این حال دست از تلاش بر ندارید. درمان آنتی بیوتیکی، تنها راهی است که برای شما و جوجه­ ها وجود دارد.

بیماری های انگلی

انگل نیز جزء بیماری­های شایع در میان انواع پرندگان از جمله مرغ­ها است. انگل از طریق سایر پرندگان یا حیوانات به مرغ ها سرایت می­کند. پرها و بدن مرغ را بررسی کنید تا اگر به شپش مبتلا شده اند، آن­ها را درمان کنید. برای درمان انگل مرغ، می­توانید از داروی ضد انگل کمک بگیرید. در فصل گرم احتمال شیوع بیماری بیشتر است. بدن مرغ را با سم­هایی که غلطت آن­ها کنترل شده، خیس کرده و شست و شو دهید.

بیماری اشریشیاکلی ( کلی باسیلوز )

بیماری کلی باسیلوز یا ای کولای (E.coli) یکی دیگر از بیماری های میکروبی بسیار شایع مخصوصا در مرغداری های خانگی می باشد که در نتیجه باکتری اشریشیاکلی به وجود می آید. سویه های مختلفی از باکتری اشریشیا کلی موجود بوده ولی همه آنها بیماری زا نیستند. این بیماری دستگاه گوارش و روده های پرنده را آلوده میکند و بیشتر جوجه های ۲ الی ۳ ماهه درگیر آن میشوند.

در نتیجه این بیماری سیستم گوارش جوجه از کار می افتد، همچنین غذا در چینه دان فاسد شده و یا هضم نمیشوند. جوجه ها درگیر این بیماری احساس تشنگی شدید نموده و آب زیادی مصرف میکنند. همچنین در اثر این بیماری بدن جوجه به سرعت لاغر و استخوانی میشود. یکی دیگر از نشانه های مهم بیماری اشریشیاکلی اسهال سفید و موکوسی می باشد.

در جوجه های قوی این بیماری معمولا بعد از دو هفته از بین میرود ولی آثار آن همچنان باقی مانده و ممکن است مرغ مجددا بیمار شده و تلف شود.

پیشگیری و ضدعفونی سالن و تجهیزات مرغداری داخل سالن راهکار اصلی مبارزه با این بیماری طیور می باشد. متأسفانه اگر گله درگیر این بیماری شود، آنتی بیوتیک های محدودی در برابر این بیماری موثر هستند. از بین نژادهای مختلف، مرغ لاری بیشتر از سایر نژادها در برابر این بیماری ضعیف بوده و متأسفانه تلفات زیادی میدهند.

باید بدانید که بیماری کلی باسیلوز بیشتر از طریق مدفوع پرنده و گرد و خاک موجود در سالن به دیگر پرنده ها سرایت میکند. این بیماری درمان قطعی ندارد و بهترین راه همان پیشگیری است. وقتی مرغی از گله به این بیماری دچار شده، بهتر است سریعا مرغ بیمار را قرنطینه کرد و داخل سالن، مخصوصا با سم پاش و جرمی ساید هوای سالن را هم ضدعفونی کرد. در صورت ابتلای گله به این بیماری، گندم باید از جیره غذایی حذف شود. چون گندم دیر هضم بوده و باعث تشدید علائم این بیماری خواهد شد.

استفاده از سرکه نیز تا حدود زیادی به پاکسازی روده های پرنده بیمار کمک میکند. بدین شکل که نصف استکان از سرکه را در ۲ لیتر آب حل نموده و از این محلول در آبخوری جوجه ها بریزید.

بیماری آسپرژیلوس

آسپرژیلوس یکی دیگر از بیماری های عفونی قارچی در جوجه ها و مرغ های مسن می باشد که سیستم تنفسی و ریه های پرنده را آلوده میکند. عامل اصلی این بیماری قارچ آسپرژیلوس فومیگاتوس بوده که این قارچ در طبیعت با ایجاد هاگ چرخه تولید خود را ادامه میدهد. لذا عامل این بیماری میتواند در بین بستر، گوشه های سالن و لوازم داخل آن و حتی در داخل دان مرغ رشد نموده و جوجه ها را آلوده کند. همچنین اگر محیط جوجه کشی و هوای آن آلوده باشد، جوجه های متولد شده به راحتی میتوانند درگیر این بیماری تنفسی شوند. لذا ضدعفونی و آماده سازی سالن مرغداری قبل از جوجه ریزی حتی در مرغداری های خانگی بسیار مهم می باشد.

نشانه های بیماری عفونی آسپرژیلیوس بیشتر به شکل علائم تنفسی و عصبی می باشد. به طوریکه در جوجه های و مرغ های آلوده علائمی همچون تنگی نفس، نفس کشیدن با دهان باز، بی حالی، خواب آلودگی و کاهش اشتها پیش می آید. همچنین این بیماری میتواند سیستم عصبی را آلوده کند که نتیجه آن نشانه هایی همچون عدم تعادل، نابینایی، فلج شدن، تشنج، لرزش بدن، عقب عقب راه رفتن و حتی پیچیدن گردن میباشد. علائم این بیماری تا حدود زیادی به دیگر بیماری ویروسی مثل نیوکاسل مشابه می باشد ولی در اثر این عفونت تنفسی پرنده دچار اسهال نمیشود و از این طریق میتوان به بیماری پی برد.

بیماری آسپرژیلوس باعث مرگ و میر زیاد در بین جوجه ها میشود و درمان مناسبی ندارد. حتی استفاده از آنتی بیوتیک ها باعث تشدید این بیماری شده و فقط با نظر دامپزشک میتوان از برخی داروهای ضد قارچ استفاده کرد. معمولا طیور مبتلا به این بیماری معدوم سازی میشوند. باید ذکر شود که بیماری آسپرژیلوس میتواند به انسان ها نیز سرایت کند به همین دلیل در زمان مواجه شدن با این بیماری در گله حتما باید موارد بهداشتی را رعایت کرد.

در نهایت

برای تضمین سلامت مرغ ها، شناخت بیماری های رایج الزامی است ولی این مسئله به تنهایی کفایت نمیکند. همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. به خصوص بسیاری از بیماری های کشنده مرغ بعد از واگیری، درمان خاصی ندارد و هرچه سریعتر باید مرغ بیمار را از گله حذف کرد. بهتر است که با توجه به بیماری های شایع در منطقه، مرغ­ها را در زمان­های معین واکسینه کنید تا سلامت پرنده تضمین شود. تخم های نطفه دار حاصل از مرغ های بیمار ضعیف می باشند. در زمان استفاده از این نوع تخم های نطفه دار در ماشین جوجه کشی تلفات بسیار بالا بوده و معمولا جوجه ها در داخل تخم به صورت ناقص رشد کرده و یا خفه میشوند.

در این مطلب، با تعدادی از بیماری های­ مرغ و روش­های درمان سنتی آن­ها آشنا شدیم. امیدوار هستیم که مطالب عنوان شده، برای شما مفید باشند.